بررسي ملاکهاي انتخاب دوست در بين دانش آموزان

فهرست مطالب

عنوان     صفحه

فصل اول
بيان مسئله     9
بيان هدف    10
ضرورت اجراي طرح     11
سوالات تحقيق    12
بيان فرضيه     13
تعاريف عملياتي    13
فصل دوم تاريخچه تحقيق و مطالعة منابع مربوط به موضوع
نوجواني    16
تاثير معاشران    20
دوست يابي    25
طرد شدن و پذيرفته شدن از سوي همسالان    29
تحقيقات انجام شده     36
فصل سوم روش اجراي تحقيق
جامعه     43
نمونه و روش نمونه گيري    43
روش جمع آوري اطلاعات    44
ابزار تحقيق    44
روش آماري بكار رفته     44
فصل چهارم: تجزيه و تحليل
تجزيه و تحليل داده ها ( اطلاعات)     47
توصيف اطلاعات رابطه با فرضيه  ها     47
فصل پنجم
سوالات و داده‌‌ها     47
تفسيرنتايج ( بحث و خلاصه)     89
بيان مسئله     92
نتيجه گيري كلي    92
نمودار    93
كاربرد و منابع     95
فهرست منابع    95
پرسشنامه     97
 
 
مقدمه :

يكي از سخنان حكيمانه و جامعه شناسانه اين است كه « انسان با الطبع اجتماعي است.» و اين بدان معني است كه انسان بر نهاد پيوستن به همنوعان خود آفريده شده است.  و اين غريزه اي است كه انسان در بطن خود دارد.
زيرا انسان به تنهايي قادر به گذشتن از مراحل زندگي در دنيايي كه آكنده از ناروائيها و مالامال از دشواريها و مقرون به خطاهاست، نيست. و از اين رو انسانها ناگريزند به ياري جستن و همكاري كردن براي رسيدن به ا جتماعي كه در آن بتوان آنچه را فرد از انجام آن ناتوان است انجام داد. هر قدر صفوف بشر به هم پيوسته شود و اختلاط و تعاون بينشان افزوده گردد، در ميدان زندگي و مدارج ترقي پيشرفت خواهند كرد. از اين رو، اسلام كه ديني پيشرو و جاودانه است، اجتماع بشري را دعوت مي كند كه با زو به بازوي هم كار كنند به هم مهرورزند پس صدايي آسماني فرياد مي زند:
« اي مردم» ما همه شما را نخست از مرد و زني آفريديم، و آنگاه شعبه هاي بسيار و فرق مختلف گردانيديم تا يكديگر را بشناسيد و به دين خدا چنگ زنيد و پرا كنده نشويد. اين است دعوت اسلام از تمامي مردم. و چون افراد انساني همه در معرض سختيهاي هلاكت آور و بدبختيهاي دردناك و مشكلات طاقت فرسا قرار دارند. كه به تنهايي بر مقابلة با آنها توانا نيستند، ناگزيرند كه براي خود مرزي يا افرادي از نوع خود ذخيره كنند كه بين خود و آنها رابطه اي مطمئن و يك پيوستگي پايدار و دوستي و محبتي خاص برقرار گردد. تا بين اين افراد احساس برادري صادقانه و درك دوستي خالصانه حاصل شود. كه هر كدام  در سختيها ياري گر ديگري باشند در كمك رساني و همكاري و بر آوردن نيازها و نجات دادن از سختيها و بيرون آوردن از گرداب، و اين رابطة مقدس است كه هر يك  را به ديگري مي پيوندد. و دلها و خواستها را به هم نزديك مي كند كه « دوستي» ناميده مي شود.
و براي زندگي انسان اين امري ضروري است ، هر چند كه فرد در تحمل سختيها و شكيبايي در مكروهات نيرومند باشد و از فكر ثابت و راي تدبير برخوردار باشد. از اين روست كه دانشمندان جامعه شناسي و مربيان جامعه كوشش كرده اند كه براي تامين بعد مهم زندگي بهترين راهها را فرا راه مردم قرار دهند و نيكوترين وسيله ها را براي استحكام و استواري روابط برادري و كسب محبت و صداقت كه ركن اصلي دوستي است بين مردم معرفي كنند.
زيرا اگر دوستي مستند بر حب قلبي صحيحي كه عاري از ريا و كدورت و انحرافي پست نباشد. اين چنين دوستي ميان تهي است. و خيري در آن نيست.
پس مشخص مي شود كه موضوع دوستي و برادري از مهمترين مقتضيات زندگي و بزرگترين ضروريات انساني است. مي بينيم كه موضوع دوستي به حد فراوان از توجهات و ساعي معصومين بهره مند مي شود و از راهنمائي هاي پي در پي آنان در بناي اساسي اين دوستي و آنچه در خور صفات و شرط دوستي آمده است. و تمام مردم را پند و اندرز داده اند. كه در ذخيره كردن و بدست آوردن دوستان سستي نورزند. تا آنجا كه پيامبر خدا مي فرمايد: بهترين شما كساني هستند كه اخلاقشان بهتر است و با مردم سازگارند و بين افراد با يكديگر صلح و سازگاري دهند ( نهج البلاغه) و نيز فرموده است مهرباني مومن بر مومن براي خاطر خداوند است.
 از بزرگترين شاخه هاي ايمان است. بدانكه كسي دوستيش در راه خدا باشد و بخشش در راه خدا باشد . و منع و پرهيزش  در راه خدا باشد.
چنين كسي از برگزيدگان خداوند تعالي است ( اصول كافي ، جد3)
پس مي بينيم كه پيامبر (ص) مردم را تشويق مي كند به مهرباني و دوستي و برادري بين  يكديگر و مهربانيها و دوستيها را در دل مردمان  شيرين مي كند، با يادآوري نعمتهاي جاوداني و پاداش بزرگي  كه پروردگار براي اين دوستي و مهرباني برشمرده است، ولي به شرح آنكه اين دوستي صرفاً براي خاطر خداوند بوده و از انحرافي پست و مصلحتهاي مادي به دورباشد. پس دوستي و مهرباني صادقانه و خالصانه همان چيزهايي هستند كه اسلام مردم را بدانها دعوت كرده و براي كسانيكه داراي اين رفتارها هستند خداوند تعالي پاداش فراوان و مرتبه پسنديده مهيا كرده است.
دوست شريك زندگي است كه در وجود انسان مانند روح در بدن جاري است . مانند ائينه است دوست خوب و رفيق مهربان يكي از نعمتهاي بزرگ الهي و پناهگاه انسان و ارام بخش دل و روان است . وجود دوست حقيقي در اين جهان پرتلاطم يكي ازاحتياجات هرانساني است. كسي كه از نعمت دوست مهربان محروم مي باشد، احساس غربت و تنهائي مي كند و يار و غمخواري ندارد، تا در مشكلات زندگي به او پناه ببرد. و از مددش برخوردار گردد.
يكي از بهترين خوشيهاي زندگي رفت و آمد و گفتگوهاي دوستانه است. كه غمها را مي زدايد و به انسان نيرو و نشاط مي بخشد. دوستي در د ورة نوجواني بر اساس يك نياز اجتماعي و براي ايجاد روابط سالم و سازنده است.
« شخصيت اجتماعي نوجوان در حال شكل گرفتن و بر اين اساس رفاقتها و دوستي‌ها نقش عمده اي را در اجتماعي شدن آنان ايفا مي كند. جذب گروهي و پذيرش در جمع دوستان براي نوجوانان اهميت فراوان دارد و لذا بايد  هر گونه انزوا و كناره گيري را به دقت مورد بررسي قرار داد، و علت آنرا جويا شد.
مطالعه بي شاپ  نشان داد كه تصميم به ادامه تحصيل و رفتن به دانشگاه در نوجوانان تحت تاثير تصميمات رفقا و دوستان آنان بوده است. هلن كر مي گويد3
« من تا وقتي كه شيوة برخورد با ديگران را نياموختم به مفهوم واقعي خود پي نبردم»
تحقيق راجرز و دياموند نشان داد كه قبول خويشتن و تصويب ديگران همبستگي مثبت دارند. يعني هر چه تصويب ديگران حاصل شود، فرد بهتر خود را مي پذيرد و به خويشتن اعتماد مي كند. گروه هم سن قدرت زيادي دارد و داراي عملكرد متنوعي است . هامچك  عملكرد گروه هم سن را بصورت زير مي داند.
1-    جانشين شدن براي خانواده .
2-    منبع احترام شخصي
3-    منبع ثبات و استواري
4-    حفاظي در مقابل فشار بزرگسالان
5-    منبع قدرتي كه فرد طرز رفتار خود را از آنان مي گيرد.
6-    وسيله اي براي انجام امور اعضاء
7-    سرمشقي براي رشد اخلاقي و عقلاني